PAMUKLAT
Ding Austronesyanu Agpang king kabalen tamung archaeologist a i Dr. Eusebio Z. Dizon a tau Mabalacat, at ketang metung pang archaeologist a i Dr. Peter Bellwood, ding kanunu-nunuan tamu itang Kapampangan ampon ding aliuang Pilipinu, menibatan la Taiwan. Miglayag la ibat karin mga 5,500 banua na ing milabas at miras la keti Pilipinas mga 4,000 banua na ing milabas. (Bellwood & Dizon 2008: 23, 26 & 28. Dizon 2010a:1-2 & 4. 2010b. Reyes 2002: 59-60).
Mumuna dong disan ding pulu na ning Batanes. Mapilan karela migdatun la king Batanes. Ding aliua naman, tinaglus la karing miyayaliua pang karinan keti Pilipinas, kayabe ne in Kapampangan. (Ibidem).
Detang aliua naman kareta, e la migdatun Pilipinas. Tinaglus la king Sumatra, Java, Singapore, Sarawak, Malaya (Peninsular Malaysia), at karing aliua pang miyayaliuang karinan lual ning Pilipinas, at karin no migdatun. (Ibidem. Dizon 2010b). E ya pa mayayaus Pilipinas kanita ing kekatamung kapuluan (our archipelago). Ala pang bansang Pilipinas kanita.
Ating metung a amanung English: Austronesian. Mekad keng amanu tamu: Austronesyanu. Iyan ing aus da reng pantas ngening salukuyan karetang taung deta a miglayag ibat Taiwan. (Ibidem).
Kareng meging suli da (descendants), a makatuknang pin ngeni karetang karinan a mesambitla, kayabe tamu itang Kapampangan. Kaapuapuan dakatamu detang Austrenesyanu.
Nung Kapampangan ka, lakuas na nung Gen Y ka o Gen Z ka (millennial ka man o centennial), buri mo mekad i-Google dening atlung mangasanting at makayamang lugal a reni king China: Zhejiang, Fujian, Taiwan. Dening aduang minuna ilang minuna dang karinan detang Austronesyanu bayu itang katlu. (Reyes 2002:60).
(Abatan ya ing kasuglung)