May makapangyarihang paalala ang ating Saligang Batas: “Ang panunungkulan sa pamahalaan ay isang pampublikong pagtitiwala.” Isang simpleng prinsipyo ngunit napakalalim ang kahulugan—isang gabay na dapat sinusunod ng bawat lingkod-bayan. Sa kasamaang-palad, ito rin ang prinsipyong tila madalas nakakalimutan ng ilan sa mga nasa kapangyarihan. At ngayon, mas malakas pa itong umaalingawngaw kasabay ng reklamong isinampa laban kay dating Pampanga 3rd District Representative Aurelio “Dong” Gonzales Jr.
Hindi maliit ang mga paratang. Si Gonzales ay inaakusahang may pinansyal na interes sa mga proyektong pang-imprastruktura ng gobyerno—isang posibleng paglabag sa Republic Act 3019 (Anti-Graft and Corrupt Practices Act) at Artikulo 216 ng Revised Penal Code, na nagbabawal sa mga opisyal ng pamahalaan na magkaroon ng tuwiran o di-tuwirang interes sa mga kontratang maaaring kanilang maimpluwensyahan.
Linawin natin: hindi ito simpleng paglabag sa pormalidad. Ito ay mga seryosong akusasyon na sumasalamin sa ugat ng katiwalian sa ating bansa.
Kapag ang mga mambabatas ay nakikialam sa mga kontratang pampubliko para sa sariling pakinabang—gamit man ang mga dummy corporation, negosyo ng pamilya, o lihim na kasunduan—hindi lang nila nililinlang ang sistema. NILOLOKO NILA ANG TAONGBAYAN.
Malalim ang epekto nito.
Ang mga kontrata ay napupunta hindi sa pinakamahusay o pinaka-episyente, kundi sa paboritong kumpanya.
Ang mga proyekto ay nagiging sobra sa presyo, palpak ang pagkakagawa, o tuluyang pinababayaan.
Ang resulta: wasak na kalsada, abandonadong paaralan, at kakulangan sa serbisyong pangkalusugan. At lahat ng ito ay bunga ng pagpapayaman sa halip na tunay na paglilingkod.
Hindi ito usapin ng pulitika o personal na paninira. Ito ay usapin ng pananagutan. Sinumang opisyal—mataas man ang posisyon o hindi—na lumabag sa batas ay dapat harapin ang kaukulang parusa.
Oo, kailangang igalang ang due process. Ang korte ang magtatakda kung siya ay may sala o wala.
Ngunit ang pananahimik ng publiko ay hindi katanggap-tanggap.
Napakarami nang kasong binale-wala, tinakpan ng burukrasya, o isinantabi sa ngalan ng kompromisong politikal.
Kailangang manindigan ang mamamayan—hindi lamang upang batikusin ang mali, kundi upang ipaglaban ang dangal ng serbisyo publiko.
Dapat nating ipaalala sa bawat halal na opisyal: hindi kayo maaaring gumawa ng batas at kayo rin ang lalabag dito.
Ang puwesto sa pamahalaan ay hindi shortcut sa pagyaman. Isa itong sagradong obligasyon na dapat isakatuparan nang may katapatan, linaw, at sakripisyo.
Hayaan nating umusad ang kasong ito—ng hayagan, makatarungan, at walang hadlang. Ilantad ang mga ebidensiya. At kung manaig ang hustisya, sana’y maisabuhay natin, sa wakas, ang isang simpleng pangako mula sa ating Saligang Batas—na “Ang panunungkulan ay isang pampublikong pagtitiwala.”
