MARIVELES, Bataan — Fishermen from Barangay Sisiman here who used to go fishing at the Scarborough Shoal expressed hope on Thursday that the West Philippines Sea issue raised by President Ferdinand R. Marcos Jr. with Chinese leaders will be peacefully resolved.
Some wanted the Chinese fishermen totally out of the fishing grounds in the WPS while others
are willing to share it with them.
Joel Pagaleng said it was about three years ago that he last went fishing at the Scarborough Shoal. “Noon ay hinaharang at binabawalan kami na mangisda kaya maliit na bangka na lang ang ginamit ko para sa malapit na lang ako pumalaot.”
“Mas magandang mapaalis na ang mga Chinese doon para sana malaya ang pangingisda namin nang wala kaming pangamba,” Pagaleng said.
Santiago Navisa said it has been many years that he has not gone to the Scarborough Shoal. “Noon may mga barko ng China na kung minsan ay binabawalan kami pero kapag malakas at masama ang panahon ay pinapayagan kaming magtago doon.”
“Dapat payapa lang ang pag-uusap ng Pilipinas at China para walang gulo. Malaya naman kaming bumalik sa Scarborough Shoal kaya nga lang kung minsan binabawalan kami kaya sa bandang Palawan na kami nangingisda,” he added.
“May pagkakataon na binabawalan kami sa Scarborough Shoal at may pagkakataon naman na hindi, lalo na kung masama ang panahon. Sana huwag na kaming bawalan doon para dire-diretso ang aming pangingisda kalma o malakas man ang alon,” Navisa appealed.
Fredy Zenabre said that the president is doing his best to help Filipino fishermen and fighting for their rights: “Sa aking tingin ang presidente ngayon ay inaasikaso ang West Philippines Sea at talagang gaganda na at maaaring hindi na tayo guluhin ng China at magiging malaya na kung sakali na maayos na.”
“Noon ay sa Scarborough Shoal ang hanapbuhay namin pero ngayon ay umiiwas na kami dahil sa pangyayari noon na itinaboy kami at nabomba ng tubig at nasira ang bangka namin. Nangyari ito noong kasalukuyang napapabalita ang pagbobomba ng tubig ng mga Chinese,” he said.
Dalisay Cruz, president of the Sisiman Fishing Association, said her members mostly transferred fishing from the Scarborough Shoal to other portions of the Philippine Sea. “Noong nakaraang taon ay wala pa rin naglakas loob dahil hindi pa rin pinahihintulutan ng mga Chinese ang mga mangingisdang Pinoy na makarating doon sa lugar.”
The association has more than 700 members in 51 big fishing boats.
“Sa ngayon ay minimithi na lang namin na sana makamit ng ating presidente ngayon na sila ay magkasundo at ang both sides ay maging malaya na makapangisda sa Scarborough Shoal para lahat naman ay makinabang,” said Cruz, also a Sisiman barangay kagawad.
She said that for the peaceful resolution of the issue, she is willing to share the fishing rights at the Scarborough Shoal with Chinese fishermen. “Payag na ako na may kahati at pagkasunduan na lang na both sides ay parehas na makinabang doon sa lugar na atin din din.”
“Alam namin natin na sa arbitration ruling ay nanalo namang talaga ang Pilipinas na kung bakit hindi magawa ng China na tayo ay mapunta sa lugar na atin. Hinahangad ko una sa Panginoon na sana ang pakikipag-usap ng ating pangulo nawa sila ay magkasundo at both sides ay magkaroon ng kalayaan na makarating doon sa ating Scarborough Shoal,” Cruz added.
